Opracowanie: Dr Krystyna Pogoń Centrum Dietetyczne Dietific
Kawa rozpuszczalna
Kawa rozpuszczalna to wygodny w użyciu produkt, który w swoim składzie powinien zawierać wyłącznie wysuszony napar z ziaren kawy. Kawa taka powstaje poprzez parzenie zmielonych ziaren pod wysokim ciśnieniem, jak w ekspresie w kawiarni. Następnie uzyskany w ten sposób napar jest poddawany suszeniu aż do uzyskania proszku.
Ocena jakości kawy rozpuszczalnej w ogólności jest bardzo trudna – tak jak ocena jakości kawy w ogóle. Zarówno zawartość kofeiny, właściwości prozdrowotne czy zawartość składników niepożądanych zależy od bardzo wielu czynników poczynając od samego ziarna, przez proces palenia ziaren oraz parzenia kawy. Kawa z jedną datą ważności, od jednego producenta może się nawet dwukrotnie różnić zawartością kofeiny. Wobec tych czynników kształtujących jakość kawy samo suszenie ma niewielki wpływ na pity przez nas napar – przy czym tutaj zawsze warto wybierać kawę liofilizowaną.
Liofilizacja to proces usuwania wody polegający na zamrożeniu produktu, a następnie odsublimowaniu z niego lodu. Ponieważ nie działamy tu wysoką temperaturą, która jest jednym z czynników najbardziej oddziaływujących na walory żywności, spośród wszystkich możliwych sposobów suszenia kawy ten będzie najbardziej łagodny. Zapewne potwierdzą to smakosze kawy, gdyż kawa liofilizowana jest najbardziej zbliżona w smaku do świeżo zaparzonej.
Ze względu na sposób przygotowania pewne cechy kawy rozpuszczalnej odróżniają ją od kawy przygotowanej w domu tzw. „fusiastej” – przeważnie zawiera ona więcej kofeiny (badania Jarosza i in. z 2009 całej gamy obecnych na polskim rynku kaw dowiodły, że średnio jest to dwa razy więcej) oraz cechuje się wyższą aktywnością przeciwutleniającą, co ma wpływ na jej prozdrowotne właściwości. Z drugiej jednak strony jedna filiżanka kawy rozpuszczalnej dostarcza dwa razy tyle szczawianów co filiżanka kawy parzonej w domu. W przypadku kawy suszonej z wykorzystaniem wysokiej temperatury można się także spodziewać, że będzie ona zawierała wyższe ilości akryloamidu o rakotwórczych właściwościach, choć jego pobranie z kawą w porównaniu do innych produktów spożywczych jest bardzo niewielkie (kawa zawiera go 5 razy mniej niż herbatniki i 20 razy mniej niż frytki).
Jeżeli więc kawa rozpuszczalna smakuje nam na równi z naturalną nie ma powodów do rezygnowania z niej. Warto jednak pamiętać, że kawa jako napój w diecie człowieka powinna być traktowana z ostrożnością – choć niewielkie ilości jak 1-2 filiżanki dziennie przeważnie wykazują pozytywny wpływ na zdrowie, to większe ilości mogą być w dłuższej perspektywie szkodliwe. Przedstawione porównanie dotyczy wyłącznie kawy przygotowywanej metodą tradycyjną w domu – kawa przygotowywana w profesjonalnych ekspresach, kawiarkach i innych popularnych obecnie urządzeniach może mieć zupełnie inny skład i walory zdrowotne niż kawa „sypana” oraz kawa rozpuszczalna.
